در شمال شهر مشهد آرامگاه زیبای مربعی با چهار شاه نشین در چهار جانب با گنبد دو پوشه در میان باغی بزرگ و باصفا بنا گردیده که آرامگاه ربیع بن خثیم(بر وزن قریش)از جمله تابعین پیامبر اسلام و زهادثمانیه (یکی از هشت زاهد نامی تاریخ اسلام)می باشد.
خواحه ربیع تربیت یافته و دوست صمیمی ابن مسعود،صحابی بسیار مشهور پیامبر است.خواجه در اوایل خلافت حضرت علی (ع) امارت ری را داشته و در جنگ صفین یاور حضرت علی (ع) بوده است.خواجه ربیع را از پیشگامان تفسیر و حدیث شمرده اند،بسیاری مانند ترمذی و ابن ماجد از وی نقل حدیث کرده اند.شیخ طوسی در تفسیر مجمع البیان اقوال وی را بازگو کرده و او را شیخ متقدم دانسته است.
در مصباح الشریعه که منسوب به امام صادق (ع) است،از گفته های خواجه مکررا استفاده شده است.خواجه مقامی بس بزرگ نزد مردم داشته و ((با این حال برای منزل خود هیزم می آورده است و در قبال تقاضای انجام این کار می گوید: من بدین زحمت که ثمره اش عاید خودم می شود،از دیگران اولی ترم و مکررا بینوایان را به منزل خود آورده و ...)).
خواجه ربیع در هفتاد سالگی در سال 61 یا 63 هجری همزمان با واقعه ی کربلا وفات یافته است.بنای فعلی بقعه وی به درخواست شیخ بهایی و به دستور شاه عباس صفوی ساخته شده است.
نمای خارجی مقبره خواجه ربیع مشهد دارای تزییناتی با خطوط معقلی است.کمربند گنبد دارای دو کتیبه به خط بنایی (معقلی) و ثلث و ارتفاع گنبد 18 متراست.طرح بنا مربعی با چهار شاه نشین در چهار جانب است و از وسط دیوار و پشت ایوان های چهارگانه اصلی چهار ورودی دارد.
مقبره خواجه ربیع مشهد که از آثار زیبای دوران صفوی است،چندبار مرمت شده و داخل باغ زیبایی قرار دارد.خواجه ربیع ضمن اینکه از تفرجگاه های مشهد به شمار می رود ،قرن هاست که مکانی زیارتی محسوب می شود،چنانچه حضرت رضا (ع) فرموده اند:
(( سفربه خراسان برای من سودی نداشت،مگر زیارت ربیع بن خثیم)).
مقام خواجه ربیع در طی سال ها در نزد مردم و حکام چنان بوده است که حتی شیبک خان ازبک هم در سال 915 در راه غارت مشهد به زیارت مقبره ی پیشین او رفته است.
