شیخ بهایی یکی از دانشمندان مشهور دوره صفویه است.او درسال 935 هـ.ق در بعلبک لبنان به دنیا آمد و از سن 6 سالگی نزد پدرش حسین بن عبدالصمد که از فقها و علمای شیعه و از مریدان شیخ زین الدین (شهید ثانی)بود،خواندن و نوشتن آموخت.
شیخ بهایی به علت فشارهای سیاسی دولت عثمانی پدرش به ایران آمد و بهاءالدین به آیین ایرانی پرورش یافت و زبان فارسی آموخت.بهاءالدین در محضر پدر و علمای دیگر به کسب علوم و معارف پرداخت.شیخ بهایی مسافرت های زیادی کرد و از جمله به همراه شاه عباس صفوی به مشهد آمد.شیخ مدتی را در مشهد گذراند.شاگردش سید حسین عاملی نیز در این سفر با وی بوده است.
از آثارات شیخ بهایی مجموعه ای از قطعات نثر،مثنویات،رباعیات و غزلیات به جای مانده است.از کتاب های او مشرق الشمس در زمینه الهیات،اکسیرالسعادتین در فقه و حدیث،زبده در اصول فقه،جامعه عباسی شامل فتواهایش در احکام فقه شیعه،فوایدالبیان در نحو و خلاصه الحساب (به عربی) در حساب و هندسه و جبر می توان نام برد.شیخ بهایی اقداماتی نظیر تقسیم آب رودخانه زاینده رود بین محلات اصفهان و قرای مجاور رودخانه،طرح ریزی کاریزنجف آباد که به قنات زرین کمر معروف است،تعیین قبله مسجد شاه اصفهان،ساختن گلخن گرمابه ای مرموز در اصفهان،انجام داده است.در مشهد نیز دستوری در باب ساختن دیوار صحن قدیم حضرت رضا (ع) داده به این نحو که در هر فصلی موقع ظهر،آفتاب به بن دیوار می رسیده است.حجره های مدرسه مجاور صحن با نظر شیخ بهایی چنان بنا شده بود که هر حجره محاذی ستاره ای واقع می شد.تمام زندگی این دانشمند عصرصفویه در تالیف ،تدریس،سیاست،قضاوت و سیر و سیاحت گذشت.در سفر سال 1008 هـ.ق به مشهد که با شاه عباس همراه بود در جوار صحن خانه ای خرید و پس از مرگ که در سال 1030 هـ.ق در در اصفهان روی داد.بر طبق وصیت وی به مشهد آورده شد و در همان خانه دفن گردید.ملاصدرا از شاگردان وی می باشد.
