باغ نظر شیراز از دیرباز زینت بخش شهر شیراز بوده است . این باغ باشکوه در دوره کریم خان زند جایگاه خاص یافت تا آنجا که به اوج عظمت و شکوه خود رسید . امروز گردشگران ، باغ نظر شیراز را با عمارت کلاه فرنگی و موزه پارس بهتر می شناسند .
باغ نظر شیراز در خیابان کریم خان زند شهر شیراز در نزدیکی میدان شهدا و روبروی ارگ کریم خان زند قرار دارد . این باغ با انبوهی از درختان سر به فلک کشیده سرو و نارنج فرح بخش اوقات فراغت مجاورین و گردشگران تور شیراز است .
گر چه باغ نظر شیراز قبل از به سلطنت رسیدن کریم خان زند احداث شده است ولی ساماندهی و آبادانی باغ در دوره پادشاهی وی صورت می پذیرد و عمارت کلاه فرنگی ، ارگ ، دیوانخانه و ساختمان های دیگری در باغ بنا می شود که به منظور پذیرایی از مهمانان و سفیران خارجی و یا برگزاری مراسم رسمی و اعیاد مختلف در نظر گرفته شدند .
عمارت کلاه فرنگی به شکل هشت ضلعی در وسط باغ نظر استقرار یافته است . این هشت ضلعی نامنظم بوده و چهار ضلع آن ده متر و چهار ضلع دیگرش پنج متر است و ارتفاعی در حدود دوازده متر دارد . سطح این عمارت تقریبا یک متر و نیم از سطح باغ بالاتر می باشد .
این عمارت باشکوه از بیرون مزین به کاشی های ظریف و زیبا بوده که بخشی از آن نقش گل و بوته و بخش دیگر منظره شکارگاه و مجالس بزم است . داخل عمارت کلاه فرنگی شامل یک تالار مرکزی دارای گنبد و چهار شاه نشین جانبی می باشد که در بین آن ها یک اتاق قرار دارد و دیوار های محوطه و اتاق های زاویه مقرنس‌کاری شده اند . در وسط محوطه داخلی عمارت کلاه فرنگی حوضی از سنگ مرمر یکپارچه به چشم می خورد و در چهار سوی عمارت کلاه فرنگی ، چهار آب نما وجود داشته که متاسفانه از آن جا که آب نمای شمالی در مسیر خیابان زند واقع شده بود ، تخریب گردید . با این اوصاف می توان مدعی شد گردشگران تور شیراز با نظر به عمارت کلاه فرنگی مجموعه ای از هنر معماری ایرانی را نظاره گر خواهند بود .
پیکر کریم خان زند در شاه نشین شرقی عمارت کلاه فرنگی به خاک سپرده شده است و به همین سبب این عمارت به نام آرامگاه وکیل هم شناخته می شود . هر چند آقا محمد خان قاجار از روی کینه با نبش قبر ، استخوان های وی را به کاخ گلستان منتقل می کند اما بعدها به دستور رضا شاه پهلوی استخوان ها دوباره به همان مکان اولیه برگشت داده می شوند . یادآور می شود عمارت کلاه فرنگی در سال 1315 به همت انجمن آثار ملی ایران و با تلاش های بسیار علی سامی ، علی‌اصغر حکمت شیرازی و فریدون توللی تبدیل به موزه شده است . موزه ای با نام موزه پارس . گردشگران و مسافران تور شیراز می توانند از اشیا قدیمی مربوط به پیش و پس از اسلام که در داخل عمارت نگهداری می شوند هم بازدید نمایند .
در دوره قاجاریه به این مجموعه عماراتی با نام خورشید و آیینه اضافه می شود . اما در نهایت تاسف باید گفت بخش دیگری از باغ نظر شامل این عمارات برای ساخت اداره آموزش و پرورش ، کتابخانه ملی شیراز ، هنرستان نمازی و خیابان طالقانی تخریب گردید . به گردشگران تور شیراز توصیه می شود از بازدید باغ نظر شیراز غافل نشوند .
